Hefpark
Langs de Maas en in de schaduw van de iconische Hefbrug in Rotterdam lag jarenlang een braakliggend terrein met een groot hek eromheen. Zonde van de mooie locatie, dachten de buurtgenoten. Met initiatiefnemer Bas Sala toverden ze deze plek om tot een groene ontmoetingsplaats. Stapsgewijs breidde het park zich uit met sportvelden, moestuinen en culturele activiteiten. Het park toont de kracht van placemaking: een buurt die zelf een verloederd terrein transformeert tot een levendige plek.
Wat wil de buurt?
De treinsporen waren gesloopt en op de planning stond de bouw van nieuwe woningen. Maar de bewoners van de Kop van Feijenoord dachten daar anders over. Zij zagen de woningen niet zo zitten en organiseerden protesten met veel tegengeluid. De financiële crisis was de druppel die de emmer deed overlopen en de plannen werden geannuleerd. Het gebied kwam braak te liggen.
Daar moet iets komen, dacht Bas Sala vaak als hij langs fietste op weg naar huis. De bijzondere locatie was afgesloten en aan het verloederen, maar had zó veel potentie. “Het was zonde, er zat gewoon veel meer in die plek”. Bas onderzocht de behoefte van zijn buurtgenoten. In de nabijgelegen supermarkt plaatste hij visueel aantrekkelijke enquêtes om informatie te krijgen van zijn buurtgenoten. Wat wilden zij? Waar was behoefte aan? En hoe wilden ze meedoen? De bewoners waren enthousiast over een klimaatadaptieve en groene ontmoetingsplek met ruimte voor sport en spel. De verzamelde input presenteerde Bas aan Gemeente Rotterdam en de woningbouwcorporatie.
Door de gemeente en woningcorporatie vroeg te betrekken, ontstond een gezamenlijke inspanning. Zij wisten van buurtbewoner Bep Adamus’ wens om iets tegen de verloedering te doen. Samen met de wijkvereniging verenigden ze elkaar. Ze kregen een beheerovereenkomst voor de komende 5 jaar. Samen met bewoners maakten ze een ontwerp voor het park en gingen aan de slag met de uitvoering. Belangrijk in het ontwerp was ruimte te behouden voor toekomstige initiatieven. Een bewuste strategie om in de loop van de tijd nieuwe mensen te betrekken bij het park.
Bewoners zijn actief betrokken bij alle bouwwerken in het Hefpark. Het meubilair is samen in elkaar getimmerd. De bestrating is met elkaar aangelegd. Elke schroef en kwaststreek is met zorg door bewoners geplaatst. Je hoeft geen handige harry te zijn om mee te doen. De professionele stadmakers delen hun kennis en vaardigheden. Zo leerden de bewoners van elkaar én voelden ze zich gezamenlijk eigenaar van de plek.
Langs de Maas en in de schaduw van de iconische Hefbrug in Rotterdam lag jarenlang een braakliggend terrein met een groot hek eromheen. Zonde van de mooie locatie, dachten de buurtgenoten. Met initiatiefnemer Bas Sala toverden ze deze plek om tot een groene ontmoetingsplaats. Stapsgewijs breidde het park zich uit met sportvelden, moestuinen en culturele activiteiten. Het park toont de kracht van placemaking: een buurt die zelf een verloederd terrein transformeert tot een levendige plek.
Wat wil de buurt?
De treinsporen waren gesloopt en op de planning stond de bouw van nieuwe woningen. Maar de bewoners van de Kop van Feijenoord dachten daar anders over. Zij zagen de woningen niet zo zitten en organiseerden protesten met veel tegengeluid. De financiële crisis was de druppel die de emmer deed overlopen en de plannen werden geannuleerd. Het gebied kwam braak te liggen.
Daar moet iets komen, dacht Bas Sala vaak als hij langs fietste op weg naar huis. De bijzondere locatie was afgesloten en aan het verloederen, maar had zó veel potentie. “Het was zonde, er zat gewoon veel meer in die plek”. Bas onderzocht de behoefte van zijn buurtgenoten. In de nabijgelegen supermarkt plaatste hij visueel aantrekkelijke enquêtes om informatie te krijgen van zijn buurtgenoten. Wat wilden zij? Waar was behoefte aan? En hoe wilden ze meedoen? De bewoners waren enthousiast over een klimaatadaptieve en groene ontmoetingsplek met ruimte voor sport en spel. De verzamelde input presenteerde Bas aan Gemeente Rotterdam en de woningbouwcorporatie.
Door de gemeente en woningcorporatie vroeg te betrekken, ontstond een gezamenlijke inspanning. Zij wisten van buurtbewoner Bep Adamus’ wens om iets tegen de verloedering te doen. Samen met de wijkvereniging verenigden ze elkaar. Ze kregen een beheerovereenkomst voor de komende 5 jaar. Samen met bewoners maakten ze een ontwerp voor het park en gingen aan de slag met de uitvoering. Belangrijk in het ontwerp was ruimte te behouden voor toekomstige initiatieven. Een bewuste strategie om in de loop van de tijd nieuwe mensen te betrekken bij het park.
Bewoners zijn actief betrokken bij alle bouwwerken in het Hefpark. Het meubilair is samen in elkaar getimmerd. De bestrating is met elkaar aangelegd. Elke schroef en kwaststreek is met zorg door bewoners geplaatst. Je hoeft geen handige harry te zijn om mee te doen. De professionele stadmakers delen hun kennis en vaardigheden. Zo leerden de bewoners van elkaar én voelden ze zich gezamenlijk eigenaar van de plek.
Analysetabel
Adaptief en flexibel
Het Hefpark is een voorbeeld van tactical placemaking. Het werd ontworpen als een flexibele plek waar altijd ruimte is voor verandering en nieuwe ideeën. Deze flexibiliteit is een belangrijk aspect van tactical placemaking. Het zorgt voor een dynamische plek die mee kan groeien met de behoeften van de buurt.
Stap voor stap verrijkten de fysieke ingrepen het park. Het begon met het plaatsen van tafels en stoelen. Een ontmoetingsplek is vaak een leuke start voor een placemaking project. Het nodigt buurtbewoners uit om de plek opnieuw te ontdekken en er samen van te genieten. Na de tafels en stoelen was het tijd voor wat actie. De gemeente had een idee: een BMX-baan. Ze waren al een tijdje op zoek naar een goede plek in Feijenoord en vonden die in het Hefpark. In 2014 werd de baan, compleet met heuvels en paden, aangelegd. Een tip: de grondbank van de gemeente heeft soms grond over. Die willen ze vaak gratis naar jouw projectlocatie brengen. Handig toch?
Gaandeweg kregen de bewoners steeds meer zin om te tuinieren. Daar was volop ruimte voor in het Hefpark. Moestuinen werden aangelegd en fruitbomen geplant. De kale vlakte veranderde in een vruchtbaar gebied met schaduwrijke plekjes. Nu is het een heerlijke plek om groenten te verbouwen en kippen rond te laten scharrelen. De moestuinen zijn enorm populair; er is zelfs een lange wachtlijst. In de jaren daarna kreeg het park er een kinderspeelplaats bij en groeide de vraag naar gezellige culturele evenementen. Het culturele programma werd gevuld door lokale talenten. In de zomeravonden vulden muzikanten uit het Poortgebouw het Hefpark met muziek en gezelligheid.
Feestelijke aankondigingen
Het welkomstbord “Hefpark” werd met een feest in de grond geslagen. Het vieren van mijlpalen versterkt de betrokkenheid en trots van de buurt. Het eerste ontwerp werd op een speelse manier gepresenteerd aan de medebewoners: met linten werd de plattegrond van het toekomstige park uitgezet, compleet met muziek die over de plek galmde. Zo kregen de bewoners een leuk voorproefje van wat komen ging. Het tonen van de collectieve inspanning laat zien hoeveel de initiatiefnemers zich inzetten om de buurt te verlevendigen en nodigt iedereen uit om mee te doen.
Locatie en website
Adaptief en flexibel
Het Hefpark is een voorbeeld van tactical placemaking. Het werd ontworpen als een flexibele plek waar altijd ruimte is voor verandering en nieuwe ideeën. Deze flexibiliteit is een belangrijk aspect van tactical placemaking. Het zorgt voor een dynamische plek die mee kan groeien met de behoeften van de buurt.
Stap voor stap verrijkten de fysieke ingrepen het park. Het begon met het plaatsen van tafels en stoelen. Een ontmoetingsplek is vaak een leuke start voor een placemaking project. Het nodigt buurtbewoners uit om de plek opnieuw te ontdekken en er samen van te genieten. Na de tafels en stoelen was het tijd voor wat actie. De gemeente had een idee: een BMX-baan. Ze waren al een tijdje op zoek naar een goede plek in Feijenoord en vonden die in het Hefpark. In 2014 werd de baan, compleet met heuvels en paden, aangelegd. Een tip: de grondbank van de gemeente heeft soms grond over. Die willen ze vaak gratis naar jouw projectlocatie brengen. Handig toch?
Gaandeweg kregen de bewoners steeds meer zin om te tuinieren. Daar was volop ruimte voor in het Hefpark. Moestuinen werden aangelegd en fruitbomen geplant. De kale vlakte veranderde in een vruchtbaar gebied met schaduwrijke plekjes. Nu is het een heerlijke plek om groenten te verbouwen en kippen rond te laten scharrelen. De moestuinen zijn enorm populair; er is zelfs een lange wachtlijst. In de jaren daarna kreeg het park er een kinderspeelplaats bij en groeide de vraag naar gezellige culturele evenementen. Het culturele programma werd gevuld door lokale talenten. In de zomeravonden vulden muzikanten uit het Poortgebouw het Hefpark met muziek en gezelligheid.
Feestelijke aankondigingen
Het welkomstbord “Hefpark” werd met een feest in de grond geslagen. Het vieren van mijlpalen versterkt de betrokkenheid en trots van de buurt. Het eerste ontwerp werd op een speelse manier gepresenteerd aan de medebewoners: met linten werd de plattegrond van het toekomstige park uitgezet, compleet met muziek die over de plek galmde. Zo kregen de bewoners een leuk voorproefje van wat komen ging. Het tonen van de collectieve inspanning laat zien hoeveel de initiatiefnemers zich inzetten om de buurt te verlevendigen en nodigt iedereen uit om mee te doen.
Locatie en website
Meer info:
www.bassala.com/hefpark
Hoe heet je project?
De buurt noemde de plek oorspronkelijk Rozen/Rottgrensstraatterrein—een mond vol voor zo’n dynamisch park. Bas vond het tijd voor een vlottere naam. Een goede naam kan de hele uitstraling van een plek veranderen en naar een hoger niveau tillen. Een naam met ambitie. Dus werd het “Hefpark.” Die naam werkte zo goed dat projectontwikkelaars het zelfs gebruikten in hun marketing voor de omliggende gebieden, nog voordat het park gerealiseerd was. Zo werd het park ook een vorm van strategic placemaking. De naam “Hefpark” en de visuele presentaties van de ontwikkelingen geven het park een sterke identiteit.
Volleybalgroep, parkonderhoudgroep, compostgroep…
In het Hefpark bruist het van de activiteiten! Diverse groepen dragen bij aan de veelzijdigheid van het park: er is een enthousiaste groep moestuiniers, een groep die zich inzet voor het parkonderhoud, een groep die de compost verzorgt, en een groep voor het onderhoud van de BMX-baan. Kinderen kunnen genieten van woensdagmiddagprogramma’s en er zijn regelmatig muziekoptredens op het park. Tijdens Zomer op Zuid en tijdens het Heftival verandert het park in een muziekfestijn. Voor de sportieve bezoekers is er een volleybalgroep en de wandelclub houdt de conditie op peil.
Daarnaast hebben ze een groentenafhaalpunt en gezellige aanschuiftafels waar je kunt genieten van soep van Antes. De samenwerking met Antes GGZ en de PR/communicatie groep zorgen ervoor dat alles soepel verloopt en iedereen op de hoogte blijft. Het Hefpark draait niet alleen op vrijwilligers. Een betaalde coördinator zorgt dat alles in goede banen wordt geleid. In de loop der jaren heeft het Hefpark geleerd dat deze rol onmisbaar is.
De veelzijdigheid van het Hefpark maakt het een bruisende en levendige plek. De verschillende aanpassingen versterken elkaar en bieden ruimte voor allerlei activiteiten. Daardoor voelt een diverse groep bewoners zich aangesproken en betrokken bij het park.
Meer info:
www.bassala.com/hefpark
Hoe heet je project?
De buurt noemde de plek oorspronkelijk Rozen/Rottgrensstraatterrein—een mond vol voor zo’n dynamisch park. Bas vond het tijd voor een vlottere naam. Een goede naam kan de hele uitstraling van een plek veranderen en naar een hoger niveau tillen. Een naam met ambitie. Dus werd het “Hefpark.” Die naam werkte zo goed dat projectontwikkelaars het zelfs gebruikten in hun marketing voor de omliggende gebieden, nog voordat het park gerealiseerd was. Zo werd het park ook een vorm van strategic placemaking. De naam “Hefpark” en de visuele presentaties van de ontwikkelingen geven het park een sterke identiteit.
Volleybalgroep, parkonderhoudgroep, compostgroep…
In het Hefpark bruist het van de activiteiten! Diverse groepen dragen bij aan de veelzijdigheid van het park: er is een enthousiaste groep moestuiniers, een groep die zich inzet voor het parkonderhoud, een groep die de compost verzorgt, en een groep voor het onderhoud van de BMX-baan. Kinderen kunnen genieten van woensdagmiddagprogramma’s en er zijn regelmatig muziekoptredens op het park. Tijdens Zomer op Zuid en tijdens het Heftival verandert het park in een muziekfestijn. Voor de sportieve bezoekers is er een volleybalgroep en de wandelclub houdt de conditie op peil.
Daarnaast hebben ze een groentenafhaalpunt en gezellige aanschuiftafels waar je kunt genieten van soep van Antes. De samenwerking met Antes GGZ en de PR/communicatie groep zorgen ervoor dat alles soepel verloopt en iedereen op de hoogte blijft. Het Hefpark draait niet alleen op vrijwilligers. Een betaalde coördinator zorgt dat alles in goede banen wordt geleid. In de loop der jaren heeft het Hefpark geleerd dat deze rol onmisbaar is.
De veelzijdigheid van het Hefpark maakt het een bruisende en levendige plek. De verschillende aanpassingen versterken elkaar en bieden ruimte voor allerlei activiteiten. Daardoor voelt een diverse groep bewoners zich aangesproken en betrokken bij het park.